Вторая остановка - "Мемориальный комплекс" на месте детского концлагеря. Во времена войны фашисты насильно отнимали детей у родителей в Добрушском, Жлобинском и других районах области и отправляли в сборный пункт, где у детей проводили забор крови для раненных немецких оферов. Так же детей отправляли на каторжную работу в провинции Германии.
У Беларусі актыўна рэстаўруюцца помнікі даўніны. Ранейшым хараством заблішчалі замкі ў Нясвіжы, Міры, Лідзе, Косаўскі палац і многія іншыя жамчужыны нашай гісторыі і культуры. Дзяржава не шкадуе на гэта ні сіл, ні грошай, бо кожныя макулінкі нашай гісторыі годны захаплення. А ці ведаеце вы, што за паўтара кіламетраад Нясвіжа, на ўездзе ў горад, размяшчаецца раённы краязнаўчы музей з экспазіцыяй аб генацыдзе беларускага народа? Тут расказалі нам так пра народную трагедыю, што нават дыханне перахапіла, вялікі ком сцягваў горла ад уражанняў і несправядлівасці, з якой сустрэліся мірныя жыхары.
У Нясвіжы шмат і вайсковых помнікаў. Магчыма, яны не заўсёды кідаюцца ў вочы. Нават у знакамітым Нясвіжскім парку ёсць велічны абеліск ахвярам нацызму. А калі рушыць ад Нясвіжа ў напрамку Гарадзеі – унікальны мемарыял з валуноў. Кожны камень сімвалізуе загінуўшага ад рук фашыстаў. Камяні заўсёды хаваюць гісторыю, тысячагоддзямі моўчкі назіраюць за наваколлем.
Нельга быць беларусам і не наведаць хаця б раз у жыцці “Хатынь” і “Брэсцкую крэпасць”, не паназіраць за рэканструкцыяй баёў на “Лініі Сталіна”, не паплакаць у “Трасцянцы”, “Азарычах”, “Але”. І здаецца, што тут былі мы не раз, але заўсёды адкрываем нешта новае і цікавае для сябе.
А ці наведвалі вы ўжо адноўлены мемарыяльны комплекс “Хатынь”, дзе адчыніў свае дзверы музей і храм, узведзены па ініцыятыве нашага Прэзідэнта? Зала “Памяць” у музеі распавядае пра людзей, якія мелі дачыненне да стварэння мемарыяльнага комплексу. Так, Янка Маўр першым пачаў уносіць у летапіс вайны ўспаміны дзяцей, а Уладзімір Калеснік і Алесь Адамовіч збіралі ўспаміны сведкаў, запісваючы іх на плёнку.Храналагічная зона “Тысячагоддзе” закранула перыяд станаўлення і развіцця беларускага народа як нацыі. Лідар краіны, А.Р. Лукашэнка, асабіста ўдзельнічаў у закладцы Парка гістарычнай памяці на тэрыторыі Хатыні, дзе 149 саджанцаў сімвалізуюць 149 спаленых разам з жыхарамі беларускіх вёсак.
Рушым наперад. Пасля маштабнай рэканструкцыі ў 2023 годзе быў адкрыты мемарыяльны комплекс вязням Азарыцкага лагера смерці ў Калінкавіцкім раёне. Ён праіснаваў усяго 10 дзён. Тут упершыню прымянілі бактэрыялагічную зброю – сыпны тыф. Сярэдняя працягласць жыцця была каля трох сутак. Загінулі ў лагеры больш за 20 тысяч чалавек – старыя, жанчыны, дзеці. Гэта толькі адна старонка крывавай гісторыі ваенных гадоў. Свет не забыўся і не прабачыў акт масавага злачынства супраць чалавецтва. Памяць – адзіная мера часу, а мінулае, якое захоўваецца ў памяці, ёсць частка сучаснасці. З гэтымі думкамі і ў поўнай цішыні, якая пануе ў нашай машыне мы едем далей.
Падобная гісторыя чакала нас і ў “Але”. У аднайменнай вёсцы было спалена і забіта 1758 мірных жыхароў, больш як палова з якіх – дзеці – 950 загубленых юных жыццяў. І гэта амаль дванаццаць Хатынь! Жах!Пасля вайны вёска Ала не адрадзілася. На гэта былі мінімум як дзве прычыны. Па-першае, асабліва не было каму яе адбудоўваць – выжылі лічаныя людзі. Па-другое, ці хацелі яны працягваць жыццё там, дзе страцілі самае дарагое, што ў іх было?!
Вяртаемся зноў у Мінскую вобласць, бо бацьку накіравалі ў датэрміновую камандзіроўку. Пакуль бацька займаецца сваімі рабочымі справамі, мы з маці і братам пачынаем сваю мінівандроўку ад стэлы “Мінск – горад-герой”, дзе адкрываюцца Алея славы і Алея памяці. Чатыры дыяганальныя дарожкі з усталяванымі на іх памятнымі знакамі сімвалізуюць чатыры цяжкія і страшныя гады вайны. Дзіўная “Дарога ў будучыню”, якая складаецца з роўных і вывернутых прыступак. Здавалася б, якое дачыненне гэта мае да Перамогі? Спыняемся, акідваем яшчэ раз вокам усё наваколле, і становіцца зразумела, што гэта памяць аб ненароджанным пакаленні, аб тых, хто маладым загінуў на франтах.
З гэтым цяжкім настроем уваходзім у Беларускі дзяржаўны музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны, праходзім з хваляваннем усе адзіннаццаць залаў, пабудаваных у храналагічнай паслядоўнасці, і глыбока выдыхаем пад шкляным купалам мемарыяльнай залы Перамогі. Адсюль адкрываецца цудоўная панарама горада і маляўнічы від на раку. З палёгкай вяртаемся ў наша цудоўнае мірнае жыццё сёння і атрымліваем асалоду ад прыгажосці нашай роднай сталіцы, ад зялёных сквераў, ад водару кветак на клумбах, ад усмешак дзяцей, ад птушыных спеваў, ад цёплых промняў роднага сонейка!
Третяя остановка получилась случайно. Погуляв по просторам интернета, мы обнаружили, что недалеко от Красного берега есть агрогородок Телуша. Этот агрогородок с большой историей! И связана эта история с Натальей Воронцовой-Вельяминовой, внучкой русского поэта Александра Пушкина. Именно в этих местах образованная и добрая женщина провела всю жизнь и сделала вместе со своим супругом-графом много хорошего.Свято-Никольская церковь в Телуше, которой больше ста лет, построена на их средства.
Вот такое увлекательное путешествие у нас получилось. Надеюсь, что всё интересное только начинается!
Чудесным продолжением рассказа стала экскурсия с посещением вольеров, в которых живут зубр Валера, благородный олень Владимир, медведь Фадей и многие другие животные. Мы с удовольствием угостили лесных жителей яблоками и морковкой. (№13)
Наша первая остановка была в музее предприятия. Это большой зал, разделенный перегородкой на две части и наполненный стендами с фотографиями, экспонатами и различными моделями грузовиков. Нам рассказали об истории предприятия. Завод с 1948 года сначала выпускал «МАЗы», в 1961 году выпустил первый свой карьерный самосвал.
Самая интересная часть экскурсии проходила на площадке возле цеха по производству сверхтяжёлых машин, где можно было подняться по лестнице на 450-тонный БЕЛАЗ, погулять по его площадке, сфотографироваться. Сложно передать эмоции, которые испытали дети и взрослые, поднимаясь по лестнице 450-тонного самосвала!
Заключительная часть экскурсии проходила в сборочном цеху. Фотографировать там нельзя. Было интересно посмотреть на разобранные БелАЗы, их огромные детали. Конвейера в цеху нет. Машины стоят на стапелях ― железных подпорках.
После посещения сборочного цеха приятным сюрпризом для участников экскурсии стала встреча с Дедом Морозом, который вручил каждому новогодние подарки! Экскурсия получилась впечатляющей, всем рекомендуем посетить город Жодино и БелАЗ. Здесь просто не может быть неинтересно! (№12)
Он тоже связан с усадебным комплексом. Ведь в годы войны фашисты создали в стенах особняка госпиталь со страшной лабораторией: в ней у малолетних детей брали кровь, чтобы лечить гитлеровцев.
В истории все переплелось — ужасное и прекрасное. Но побывать в Красном Береге, безусловно, стоит. (№10)
Картины Савицкого отражают жизнь и быт простых людей. Помимо работ художника в галерее представлены работы его учеников, которые особенно впечатлили учащихся. (№7)
Мемориальный комплекс «Ола» под Светлогорском появился на месте уничтоженной фашистами деревни: 14 января было сожжено и расстреляно 1758 человек, из них 950 детей.
Раньше на этом месте была братская могила, но 2020 году, благодаря помощи беларусов, появился мемориальный комплекс, который обязательно нужно посетить.
Ола ― символ трагедии белорусского народа.
Деревня Ола ныне не существует, она не обозначена на картах, но она должна остаться в памяти народа, чтобы не повторить никогда того ужаса, через который прошли наши предки. (№6)
Сам дворец, окружённый с трёх сторон лесом, стоит на возвышенности, откуда открываются прекрасные панорамные виды.
Замок хорош не только снаружи, но и внутри.
Пока для посещения открыты пять залов на первом этаже.
Помимо музея в замке есть действующая гостиница, ресторан, обустроена большая территория для парковки, территория для отдыха (есть беседки для перекуса с видом на озеро (№4)
Располагается замок почти в центре города, однако как же красиво смотрится! Такая своеобразная гора с напоминаем о нашей истории.
В отреставрированной части здания расположен музей «Дворцовый комплекс Сапегов». Там можно познакомиться с бытом, национальными традициями и предметами одежды того времени, также можно много узнать о самих Сапегах. (№3)
Участники заседания не только обсудили рабочие вопросы, но и познакомились с богатой историей города Могилёва, посетили святое для всех белорусов место ― Буйничское поле. Мы вместе! (№2)
